maandag 28 januari 2019

Voorouderlijk DNA, Irish Soda Bread en de Slow Cooker

Januari 2019, alweer loeit de wind rond het huis.
Vandaag is het maar windkracht 7 - 8, het loeien klinkt echter niet veel minder dan tijdens de storm een week geleden. Dat komt omdat de wind uit het noord-westen waait en vrij spel heeft aan de kust en hier op het vlakke platteland. Het heeft wel iets, vooral als je dan lekker warm binnen zit.

Eind vorige week lag er een laag sneeuw die de wereld een maagdelijk aanzien gaf en de grenzen tussen weilanden liet vervagen. Vooral toen de sneeuwschuivers en strooiwagens hun werk nog niet hadden gedaan.
Ik begrijp dat het voor de veiligheid van iedereen in het verkeer belangrijk is dat de gemeentelijke pekeldienst op stap gaat maar toch........ Op het platteland mogen de wegen wit blijven.

De dagen voor de sneeuw vroor het en scheen de zon. Het type weer waar ik intens van kan genieten.
Ik ben een echt wintermens en kan als een blij kind naar buiten staren als er sneeuwvlokjes naar beneden dwarrelen.
Foto: Ike Roelfsema Photography
Vorst en sneeuw veranderen de wereld, het wordt lichter, weidser en mooier. De kleuren in de lucht zijn anders; als het erg koud is bijvoorbeeld, kleurt de horizon boven de Waddenzee zachtroze en lila.
Zonsondergangen zijn spectaculair, vooral als de schapenwolkjes mee mogen doen.
Dit alles mocht ik weer meemaken toen ik vorige week zondagmiddag in de laatste licht uurtjes langs mijn geliefde Wad wandelde.
De rust, het geluid van de ganzen, de Wadvogels, de geur van het water, de bevroren slib banken, de eindeloze verlokkende horizon.
En als dan de nacht gaat vallen en je staat tussen de volle opkomende maan waar zelfs de wolken voor opzij gaan, en de bloedrode spectaculaire lage zon in, dan voel je alle facetten van de natuur en het leven door je aderen bruisen. Gelijkertijd voel je je klein en nederig.

Ook ben ik mij er dan meer dan ooit van bewust dat niet alleen mijn voorouderlijk Scandinavisch, maar ook mijn Keltisch DNA zich hier in deze winterse sferen en vrijheid thuis voelt.


In mijn vorige Blog Post schreef ik over de uitkomst van mijn DNA test en hoe goed dat voelde.
Sindsdien beschouw ik het als de 'Genetische Coming Out'. Zoveel dingen vielen op hun plek en ik mag dat ook voelen, er van genieten, hardop tegen mijzelf zeggen: "Zie je wel? Dat ben jij, altijd al geweest maar nu weet je het zeker".

De Scandinaviërs en Kelten houden van bakken en koken. Dat laatste ben ik niet goed in, behalve als het om éénpansgerechten, stoof- en stampotten gaat. Daarom is de Slow Cooker voor mij zo'n fantastisch apparaat. Een elektrische wel te verstaan. Gelukkig gebruiken ze ontzettend weinig stroom, ik betaal als ik hem om de 3 dagen gebruik (je kunt voor dagen vooruit koken), ongeveer 1 Euro per maand meer stroom. Daar tegenover staat dat mijn gasverbruik opzienbarend is gedaald; ik werk dus mee aan een schoner milieu.
Mijn Slow Cooker die ik James noem, heeft een vaste plaats op het aanrecht en alleen al zijn aanwezigheid prikkelt mijn fantasie over wat ik er nog meer mee kan doen dan alleen maar maaltijden (alle ingrediënten bij elkaar en James doet de rest en piept als het etenstijd is) koken.


Bakken doe ik echter met overgave.
De winter, mijn DNA en James nodigden mij dit weekend uit tot een experiment met brood deeg.
James en ik hebben al eens eerder een brood geproduceerd; ik noemde dat het 'houdt mij van de straat' brood. Je moet er een dag voor thuis zijn omdat het steeds weer moet rijzen, gekneed worden enz. Het resultaat was er dan ook naar maar nadat ik vorige week het prachtige en ontroerende boek 'Aan het einde van de wereld' van Kristin Hannah had gelezen - het speelt zich af in het ruige Alaska waar de bewoners altijd een Zuurdesembrood Starter klaar hadden staan, je woonde te ver van het dorp en 's winters vrijwel afgesloten van de buitenwereld om verse gist in huis te hebben - verdiepte ik mij in dit type brood.
Het idee sprak  mij erg aan en intussen staat mijn Starter gezellig te gisten; ik wijd daar een volgende Blog Post aan.

Nieuwsgierig zocht ik naar andere alternatieve gistloze broodrecepten en vond het Irish Soda Bread dat zijn oorsprong vindt in, uiteraard, het destijds arme Ierland maar daar pas werd gemaakt vanaf 1830 omdat toen de Baking Soda (Natriumbicarbonaat) in Engeland werd geïntroduceerd.
Het is een brood waarvan alle ingrediënten goed vermengd moeten worden maar niet uitgebreid gekneed. Je hebt geen voordeeg, lange rijstijden en kneedsessies nodig. Zodra alles goed gemengd is maak je een bal en leg je dit in de een voorverwarmde oven van 180 C, baktijd 30-40 minuten.

Echter, in het kader van de bezuiniging en de afwezigheid van een haardvuur zoals destijds in Ierland, vroeg ik mij af of ik dit brood ook in de Slow Cooker kon maken.
Foto: Helen Varras
Ik ben voor alle zekerheid maar begonnen met het basis deeg (je kunt er nl heerlijke andere eetwaren aan toevoegen) en na een klein kwartiertje wegen, mengen en roeren, heb ik het met bloem bestoven brooddeeg in James gelegd, afgedekt met een theedoek en daarop de glazen deksel (de theedoek neemt het vocht op). James op de hoogste stand gezet op 2,5 uur. Na 2 uur ben ik het brood gaan controleren. Het moet nl hol klinken als je er op klopt.
En na 2,5 uur had ik een overheerlijk, warm, zacht van binnen en knapperig van buiten, volkoren Soda Bread met een verrassend lekkere smaak. Voor herhaling vatbaar! En dan ook verschillende smaken! Stay tuned!

(Het basisrecept vind je onder mijn Slow Cooker recepten)

Lieve groet,

Helen